कतारमा हुने विश्वकप फूटबल बहिष्कार गर्न अभियान चर्काइँदै

सन् २०२२ को विश्वकप बहिष्कार गर्नुपर्ने भन्दै एम्नेस्टि इन्टरनेशल फ्रान्सका अध्यक्ष लगायतले चर्को आवाज उठाएका छन् । फ्रान्समा “कतारमा हुने विश्वकप बहिष्कार गर्न ढिलो भएको छैन” भन्दै अखबार, मानव अधिकारवादी संस्था र फ्रान्सेली नागरिकहरुलेसमेत चर्काउँदै लगेका छन् ।

“कतारमा हुने सन् २०२२ को विश्वकप अलिकति खेल, धेरै पैसा, र मानव अधिकारको ठूलो उल्लङ्घन हो” भर्खरै एम्नेस्टी इन्टरनेसनल फ्रान्सका अध्यक्ष सेसिल कौड्रिउले ल मोंद दैनिक अखबारमा एक स्तम्भमा सारांश दिएको मिस्टर मोन्डियालिजासियोंले उल्लेख गरेको छ ।

जबरजस्ती श्रम, निर्माण स्थलमा हजारौंको मृत्यु, भ्रष्टाचार, आर्थिक अस्पष्टता भन्दै एम्नेस्टी इन्टरनेशनलले फिफा मार्फत् कतारलाई दबाब दिन आग्रह गरेको छ। तर उसको आवाज भने महसुस गरिएको छैन । थप सावधानी बिना २०२२ को जाडोमा राखिएको विश्वकप बहिष्कार गर्न भनिएको छ । उनीहरुले यसलाई मानविय घोटाला भनेका छन् ।

“यो मानवीय घोटाला” रोक्नको लागि तिनीहरूको प्लेटफर्म बनाएका छन् ।

भनिएको छ “रूसमा सन् २०१८ को विश्वकप बहिष्कार गर्न धेरै ढिलो भएको छ। अर्जेन्टिनामा सन् १९७८ को विश्वकप बहिष्कार गर्न ढिलो भइसकेको छ । तर कतारमा २०२२ को विश्वकप बहिष्कार गर्न अझै ढिलो भएको छैन !”

अभियानले राखेको आलेखमा सिल्भियानले नेपालीहरुलाई अमानविय ब्यवहार गरेकाले आफूले कतारमा हुने विश्वकप नहेर्ने उल्लेख गर्दै भनेकि छन् “म यो विश्वकप हेर्ने छैन । यी स्टेडियमहरू बनाउन धेरै मानिसहरूले अमानवीय अवस्थामा (विशेष गरी नेपालीहरू) काम गरे र मरे पनि !”

सीमा के हो ?

कतारको विश्वकप रोक्न अभियान चलाउनेहरुले मिस्टर मोन्डियालिजासियोंमा उल्लेख गरेका छन् “यदि हामीले अधिकार दियौं भने, यदि हामीले भाग लियौं भने, यदि हामी यस्तो घातक, यति भ्रष्ट, यति निजात्मक प्रतिस्पर्धामा सहकार्य गर्छौं भने: खेलको मूल्यहरू के बाँकी रहन्छ ?”

उनीहरुले ६,५५० कामदारहरुलाई दासका रुपमा काममा लगाएर तिनको मृत्यु भएको उल्लेख गर्दै भनेका छन् “यदि ६,५५० दास कामदारहरूको मृत्युलाई मामूली तथ्यको रूपमा लिइन्छ, यदि कतारमा लाखौं कामदारहरूको पीडा अदृश्य राखिन्छ भने हाम्रो गरिमा के बाँकी रहन्छ?”

“यो गन्ध कठोर छ । र त्यहाँ जाने प्रत्येक व्यक्ति, कतारको दुर्गन्धित गन्ध नसुँघ्ने बहाना गर्ने प्रत्येक व्यक्ति आफैंसँग मात्र झुट बोलिरहेको छ ।”

अभियानकर्ताहरुले बेलायतका प्रसिद्द खेलाडी डेभिड ब्याकहमप्रतिपनि रोश प्रकट गरेका छन् ।

किन डेभिड बेकह्याम यस तरिकाले आफैलाई सम्झौता गर्न सहमत छन् ? के उनी पहिले नै पर्याप्त धनी छैनन् ? तालिबानहरुलाई आर्थिक सहयोग दिएको थाह छैन ? के उनले हजारौंको मृत्युको बारेमा कहिल्यै सुनेका छैनन् ? फिफामा भएको भ्रस्टाचार बारे थाहा छैन ? किन मार्क केलर वा अल्बर्ट गेमरिच जस्ता मानिसहरू, जसले आफ्ना साथीहरूद्वारा सम्मान र प्रशंसा पाका छन्, फुटबलरहरूको मर्यादाको नाममा यस्तो सम्मानजनक निर्णयको बारेमा बहस शुरु गर्न अस्वीकार गर्छन् ? के तिनीहरू साँच्चै समर्थन गर्छन्, उदाहरणका लागि, मरुभूमिको बीचमा वातानुकूलित स्टेडियमहरूको प्रयोग ?

कतारले मार्छ, कतारले ढाँट्छ

अभियानकर्ताहरुका अनुसार कतारले कामको अवस्था सुधारिएको दाबी गर्छ तर नयाँ कानुन लागु भने गर्दैन । कामदारहरू मर्ने क्रम जारी छ । तिनीहरु बस्ने घरको अवस्था कमजोर छ । कहिलेकाहीँ तलब पनि दिंदैनन् । तिनीहरू दावी गर्छन्, प्रतिस्पर्धा कार्बन न्यूट्रल हुनेछ जबकि लाखौं मानिसहरूले त्यहाँ उडेर जानुपर्ने छ ।

उनीहरुले कतारका शासक अमिर एक तानाशाह भएको र उसको आर्थिक स्रोत असीमित भएको उल्लेख गरेका छन् । उनले नरसंहार रोक्न आग्रह गर्ने सबै इमानदार व्यक्तिहरूलाई बेवास्ता गरेकोलेपनि उनलाई रातो कार्ड दिने बेला आएको उल्लेख गरेका छन् ।

“हामीले यो विश्वकप रद्द गर्नुपर्छ । किनभने गरिएका अनुरोधहरूलाई बेवास्ता गरिएको छ । सहमति गरिएका सुधारहरू लागू भएका छैनन्! विश्व कप एक टेलिभिजन बजार हो जुन ३ अर्ब ७० करोड मानिससँग संवन्धित छ” उनीहरुको आक्रोश छ ।

एक महिनाको लागि आधा ग्रह प्रोपोगाण्डाहरुको एक दास हुने छ । महिला बिरोधी, महिलाको अधिकार र स्वतन्त्रता बिरोधी (मिस ओगिनिस्टिक) र समलिंगिय मानिसहरुलाई घ्रिणा गर्ने, मन नपराउने (होमोफोबिक) शासनको प्रचारको अधीनमा हुनेछ। एक महिनाको लागि, संसारमा दुई मध्ये एक व्यक्तिको मस्तिष्क सबैभन्दा प्रदूषित र कम नैतिक कम्पनीहरू द्वारा परजीवी बन्ने छ: म्याकडोनाल्ड, कोका-कोला, एडिडास, हुन्डाई, कतार एयरवेज ।

सीमा के हो ? अधिनायकवादको कालोलाई धोएर सेतो बनाउन र शेयरधनीहरुको नाफाका लागि हामीले कति घृणित प्रतिस्पर्धा स्वीकार गर्ने छौं ? उनीहरुले प्रश्न गरेका छन् ।

“र यदि फ्रान्सले अर्जेन्टिनामा सन् १९७८ को विश्वकप बहिष्कार गरेको भए सायद ब्राजिलले सन् २०१४ मा यसरी मानवअधिकारको हनन गर्ने साहस गर्ने थिएन । यदि फ्रान्सले रूसमा सन् २०१८ को विश्वकप बहिष्कार गरेको भए सायद कतारले अब समलिङ्गीतालाई अस्वीकृति गर्ने साहस गर्ने थिएन। यो एक सीमा रेखा कोर्ने समय हो” उनेहरुले स्मरण र आग्रह गरेका छन् ।